Krzewy ozdobne są równie popularne wśród projektantów krajobrazu, jak i zwykłych letnich mieszkańców, którzy chcą zamienić swoją działkę w uroczy zielony zakątek. Berberys wypełni go jasnymi kolorami, sadzenie i pielęgnacja jest bardzo prosta i nie wymaga wiele czasu. Istnieje wiele powodów, dla których warto uprawiać tę roślinę. Z jagód o przyjemnej kwaskowatości można przyrządzać pyszne domowe przetwory - dżemy, kompoty. Są bogate w witaminy i mikroelementy, dlatego mają szerokie zastosowanie w celach leczniczych.
Krzew jest uderzająco piękny. Paleta kolorów liści obejmuje szeroką gamę odcieni: pomarańczowy, cytrynowy, czerwony, karmazynowy, liliowy, ciemny fiolet.Mogą być pokryte plamami o kontrastowym kolorze lub mieć wyrazistą obwódkę na krawędziach. Formy krzewów są również zróżnicowane. Jest berberys zwyczajny, kanadyjski, amurski, turkmeński, koreański, ottawski, wielokwiatowy, kulisty, monate. Superba, Auricoma, Atropurpurea, Asperma, Orange Rocket i wiele innych są popularne wśród ogrodników. Wśród nich są prawdziwe olbrzymy, osiągające wysokość do 3 m, oraz gatunki karłowate, z których można zrobić niskie (do 30 cm), ale gęste obramowania.
Wymagania witryny
Berberys to zaskakująco bezpretensjonalny krzew. Niestraszne mu silne podmuchy wiatru i przeciągi. Uprawa będzie równie udana na otwartych dla niego terenach wzniesionych, jak i na cichych nizinach pod osłoną murów lub drzew. Możesz umieścić krzew w jasnym cieniu. To rozmieszczenie jest optymalne dla tych odmian, których liście są zabarwione na żółto.Pod palącym słońcem łatwo się poparzą, często wysychają i latają. Ale większość odmian berberysu, zwłaszcza czerwonolistnych, uwielbia jasne światło. Jej niedobór spowoduje, że krzew straci efekt dekoracyjny.
Berberys berberysowy najlepiej rozwija się na glebach żyznych i neutralnych. W kwaśnej glebie jej uprawa będzie nieefektywna. Taka gleba musi być wapnowana przed umieszczeniem w niej krzaka. Możesz przeprowadzić zabieg wcześniej lub wlać środki zmniejszające glebę bezpośrednio do przygotowanego dołu.
Zaleca się sadzenie berberysu w podłożu o składzie:
- próchnica (dopuszczalna zamiana na kompost);
- ziemia ogrodowa;
- superfosfat (100 g);
- jesion drzewny (200 g);
- wapno gaszone (400 g).
Wskazówka
Jeżeli gleba na budowie jest obojętna, zasadowa lub lekko kwaśna to nie należy dodawać wapna i popiołu do odżywki glebowej.
Korzenie krzewów są wrażliwe na stagnację wilgoci. Kategorycznie nie nadaje się do miejsc podmokłych, podatnych na powodzie, a także obszarów, w których woda zatrzymuje się przez długi czas po stopieniu śniegu. Jeśli woda gruntowa jest wysoka, uprawa berberysu, czy to zwykłego, kanadyjskiego czy ottawskiego, prawdopodobnie zakończy się śmiercią krzewów. Jest tu tylko jedna opcja - ułożenie wysokich redlin pod roślinę.
Wzór czasu i wejścia na pokład
Optymalny czas wysadzenia berberysu w otwartym terenie zależy od stanu sadzonki. Jeśli został kupiony w doniczce lub innym pojemniku, można go uprawiać również latem.
Ważne jest, aby wziąć pod uwagę tylko 2 punkty:
- wybierz na zabieg nie upalny dzień;
- osłoń młody krzew przed palącym słońcem w pierwszym tygodniu po posadzeniu.
Wykopane sadzonki najlepiej umieszczać na działce wczesną wiosną, kiedy pąki rośliny jeszcze śpią. Jeśli procedura zostanie przeprowadzona później, krzew zakorzeni się gorzej i będzie bolał. Dozwolone jest sadzenie młodych berberysów jesienią - we wrześniu, najpierw odcinając od nich liście. Uprawa kultury możliwa jest także w surowym klimacie Syberii. Nie wszystkie odmiany są w stanie to wytrzymać, ale tylko najbardziej odporne na mróz - berberys zwyczajny, podłużny, amurski. W otwartym terenie są umieszczane w czerwcu.
Doły do sadzenia przygotowywane są z wyprzedzeniem - 2-3 tygodnie przed zabiegiem, aby gleba miała czas na osiedlenie się. Krzew rośnie szybko, dlatego dołki należy wykonywać z dala od siebie - w odległości co najmniej 1,5-2 m. Ich optymalna głębokość i szerokość to 40 cm Łamią tę zasadę, jeśli planują stworzyć żywopłot z berberysu . Następnie lepiej posadzić go w wykopie o tej samej głębokości, umieszczając sąsiednie rośliny w odstępach co 0,5 m. Jeśli ogrodzenie jest w kilku rzędach, krzaki są ułożone naprzemiennie.
Dno wykopu obsypuje się warstwą piasku, następnie wypełnia podłożem odżywczym i obficie nawilża. Po umieszczeniu krzaka berberysu w otworze, ostrożnie wyprostuj jego korzenie, przykryj je ziemią i zagęść. Sadzonka jest dobrze podlewana. Specjaliści zalecają ściółkowanie ziemi w pobliżu pnia kompostem lub torfem. Pomogą zatrzymać wilgoć w glebie i dostarczą młodej roślinie składników odżywczych. Aby posadzony berberys szybciej się ukorzenił, jest on odcinany, pozostawiając na nim od 3 do 5 rozwiniętych pąków.
Wysiew nasion i sadzonek
Rozmnażanie krzewów można przeprowadzić na różne sposoby:
- nasiona;
- sadzonki;
- nakładanie warstw;
- dzielenie krzewu macierzystego.
Nasiona pozyskiwane są z dojrzałych jagód berberysu. Po oddzieleniu kości umieszcza się je w roztworze nadmanganianu potasu na kilka minut, suszy i natychmiast wysiewa w ogrodzie.Wygodniej jest przeprowadzić procedurę jesienią. Optymalna głębokość sadzenia nasion wynosi 1 cm, wiosną wykiełkują. Gdy kiełki uwolnią 2 pełne liście, sadzonki są przerzedzane. Pozostaw co najmniej 3 cm wolnej przestrzeni między roślinami. Można je przesadzić na miejsce stałe po 2 latach.
Wskazówka
Wiosenny wysiew nasion berberysu też jest możliwy, ale w tym przypadku będą musiały być rozwarstwione. Miesza się je z piaskiem i umieszcza w lodówce, gdzie przechowuje się je przez 2-5 miesięcy, utrzymując temperaturę w granicach 2-5°C.
Rozmnażanie generatywne krzewów to żmudny i długotrwały proces. Ponadto nie gwarantuje zachowania cech odmianowych. Po zasadzeniu nasion berberysu ottawskiego nie można mieć całkowitej pewności, że to on wyrośnie.
Częściej kultura jest hodowana przez sadzonki. Aby je zdobyć, potrzebujesz tylko krzaka berberysu i ostrego noża. Ich cięcie przeprowadza się w drugiej połowie czerwca, najlepiej wczesnym rankiem.Po uprzednim odcięciu dolnych liści sadzonki przechowuje się przez 1-2 godziny w roztworze leku stymulującego wzrost korzeni. Następnie jego pozostałości zmywa się wodą, a posiekany berberys umieszcza się w podłożu odżywczym z następujących składników:
- humus;
- żyzna ziemia;
- torf;
- piasek.
Aby sadzonki mogły się ukorzenić, gleba musi być wilgotna, a powietrze ciepłe. Dlatego przez 2 tygodnie muszą stworzyć warunki szklarniowe, od czasu do czasu usuwając schronienie w celu wentylacji. Kiedy sadzonki stają się silniejsze, są przenoszone na łóżka, gdzie dalej się rozwijają. Po 2 latach uprawę berberysu z sadzonek można uznać za zakończoną: sadzi się młody krzew w miejscu do tego przeznaczonym.
Układanie warstw i dzielenie krzaka
Najszybszym i najłatwiejszym sposobem propagowania kultury jest nakładanie warstw.Aby je zdobyć, wiosną wykonuje się płytki (około 20 cm) rowek w glebie pod krzakiem. Jeden z najsilniejszych niższych pędów jednorocznych jest przechylany i umieszczany w nim. Po bezpiecznym zamocowaniu gałęzi rowek jest pokryty ziemią do góry. Jeśli wszystko zostanie wykonane poprawnie, widoczna będzie tylko górna część sesji. Latem zapuści korzenie, a nowy krzew będzie można sadzić w stałym miejscu.
Popularne i wiosenne rozmnażanie berberysu przez podział rośliny matecznej. Najczęściej jest używany do niskich odmian kultury. Do podziału nadaje się 3-5-letni krzew, którego szyjka korzeniowa jest zagłębiona w glebie o co najmniej 10 cm, jest usuwana z gleby i cięta na kawałki o mniej więcej tej samej wielkości.
Korzenie berberysu są dość twarde. Aby je rozdzielić, jeden sekator nie wystarczy. W takim przypadku na ratunek przyjdzie piła ogrodowa. Zabieg należy wykonać bardzo ostrożnie, krzew jest podczas niego poważnie ranny, a niepotrzebne uszkodzenia tylko pogorszą jego przeżycie. Miejsca cięcia są posypywane kruszonym węglem, a powstałe delenki są natychmiast sadzone.Takiego rozmnażania nie można wykonać, jeśli krzew ma już wykształcone pędy rozgałęziające się nad poziomem gleby.
Cechy techniki rolniczej
Korean czy Ottawa, Superba czy Atropurpurea, Harlequin czy Oxyfilla – wszystkie rodzaje i odmiany berberysu wymagają takiej samej pielęgnacji. Zawiera tylko 5 zabiegów:
- podlewanie;
- karmienie;
- rozluźnienie;
- usuwanie chwastów;
- cięcie.
Podlewaj krzewy na otwartym terenie tylko w suche dni. Zimna woda ze studni nie nadaje się do nawilżania. Lepiej jest używać płynu z pojemników stojących na słońcu, nagrzanych jego promieniami. W przypadku krzewów berberysu wystarczy jedno podlewanie tygodniowo. Wilgoć nie może padać na liście, strumień wody jest kierowany ściśle pod korzeń. Zasady te dotyczą zarówno dorosłych berberysów, jak i nowo posadzonych.
Roślina uwielbia glebę pozbawioną chwastów, dlatego teren wokół niej jest regularnie odchwaszczany i spulchniany. Wraz z nadmiarem trawy zaleca się usuwanie pędów korzeniowych. Aby nie tracić czasu na te zabiegi, wystarczy ściółkować ziemię pod krzakiem trocinami, torfem lub kompostem.
Berberys dobrze reaguje na opatrunek pogłówny. Zaczynają je robić od drugiego roku życia rośliny w miejscu stałym. Wiosną krzew szczególnie potrzebuje azotu. Możesz nawozić go mocznikiem, rozpuszczając 20-30 g preparatu na każdą roślinę w 1 wiadrze wody. Procedurę powtarza się w odstępach 3-4 lat. Fosfor i potas pomagają poprawić owocowanie odmian o jadalnych jagodach. Stosuje się je dwa razy w sezonie: latem w fazie tworzenia się zalążni oraz jesienią, gdy plon jest już zebrany.
Przycinanie i zimowanie
Aby krzew zachował efekt dekoracyjny należy go monitorować poprzez usuwanie pędów osłabionych, przesuszonych, uszkodzonych, chorych i kolidujących z innymi.Wielu jego odmianom można nadać dowolny kształt za pomocą nożyc ogrodowych. Po raz pierwszy berberysy ozdobne ścina się w wieku 1 roku. Zrób to na wiosnę. Pędy są znacznie skracane - o ½ lub nawet ⅔ długości. Rosną bardzo szybko, więc nie ma co się obawiać, że zabieg zaszkodzi berberysowi. Kiedy krzew osiągnie wiek 2 lat, coroczne przycinanie sanitarne przeprowadza się dwa razy w sezonie - na początku i na końcu lata. W przypadku karłowatych odmian kultury jest to opcjonalne.
Późną jesienią glebę w pobliżu pni berberysu należy ściółkować materiałem organicznym - kompostem, suchymi liśćmi, trocinami. Większość odmian roślin ma dobrą mrozoodporność, wyróżnia się także spektakularna Superba. Podczas gdy krzew jest jeszcze młody (do 5 lat), na zimę jest przykryty świerkowymi gałęziami lub płótnem. Nie będą w stanie obejść się bez ochrony przed zimnem zimozielonych odmian. W klimacie syberyjskim potrzebują go również dorosłe rośliny. Robią dla nich rodzaj chaty z chrustu lub świerkowych gałęzi, którą z góry przysypuje się śniegiem.
Berberys to ciekawa kultura, dla której znajdzie się miejsce w każdej okolicy. Nawet w pojedynczych nasadzeniach krzew będzie się wyróżniał, przyciągając uwagę niezwykłą barwą liści. W niektórych odmianach zmienia się nawet z sezonu na sezon. Żywopłoty berberysu są zarówno spektakularne, jak i praktyczne.
Dzięki wysokiemu efektowi dekoracyjnemu, pielęgnacja krzewu w otwartym terenie wymaga minimalnej pielęgnacji, nie trzeba w nią wkładać wiele wysiłku. Berberys znosi niesprzyjające warunki atmosferyczne: niestraszne mu są huraganowe wiatry, nie wysycha w upalne lata i nie zamarza w surowe zimy. Jest mało wymagająca pod względem jakości gleby, może rosnąć nawet na glebach ubogich w składniki pokarmowe. Ta kultura ma wiele zalet, a imponująca różnorodność odmian berberysu otwiera szerokie pole do eksperymentów. Łącząc kontrastujące lub podobne w kolorze, kształcie liści i korony, wysokości roślin, można stworzyć niezwykłe kompozycje, których piękno jest godne pędzla artysty.